Το θεσμικό πλαίσιο που εισήγαγε ο Καλλικράτης , ο Κλεισθενης και οι μετέπειτα παρεμβάσεις, υποτίθεται πως στόχευαν στον εκσυγχρονισμό της αυτοδιοίκησης. Στην πράξη, όμως, οδήγησαν σε υπερσυγκέντρωση αρμοδιοτήτων, περιορισμό της τοπικής συμμετοχής και αποδυνάμωση του ρόλου των δημοτικών και τοπικών συμβουλίων.
Οι Δήμοι της Δυτικής Αττικής — Ελευσίνα, Μάνδρα, Μέγαρα, Φυλή, Ασπρόπυργος — αντιμετωπίζουν οξυμένα προβλήματα, από την έλλειψη υποδομών και προσωπικού μέχρι την υποχρηματοδότηση και τη δυσκολία ανταπόκρισης σε έκτακτες ανάγκες. Οι πρόσφατες αλλαγές στις διαδικασίες διοίκησης και λήψης αποφάσεων δεν έλυσαν αυτά τα προβλήματα· αντιθέτως, σε πολλές περιπτώσεις τα επιδείνωσαν, προσθέτοντας γραφειοκρατικά εμπόδια και θεσμικές ασάφειες.
Η Δυτική Αττική είναι μια περιοχή με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ανάγκες. Η διαχείριση της καθημερινότητας, η πολιτική προστασία, το περιβάλλον και οι υποδομές απαιτούν γρήγορες και προσαρμοσμένες αποφάσεις σε τοπικό επίπεδο. Αυτό προϋποθέτει αποκέντρωση, ουσιαστική ενίσχυση των αρμοδιοτήτων των ΟΤΑ και πραγματική συμμετοχή των πολιτών.
Μια ρεαλιστική πρόταση για ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης:
Τα Τοπικά Συμβούλια, όπως λειτουργούν σήμερα, έχουν αποκλειστικά γνωμοδοτικό χαρακτήρα. Ακόμα και όταν αποφασίζουν κάτι σημαντικό για την τοπική κοινότητα, η απόφασή τους δεν έχει δεσμευτική ισχύ και πρέπει να εγκριθεί εκ νέου από το Δημοτικό Συμβούλιο. Αυτή η διαδικασία όχι μόνο καθυστερεί την υλοποίηση λύσεων, αλλά υπονομεύει και την ίδια τη συμμετοχή των πολιτών.
Για να αποκτήσουν ουσιαστικό ρόλο τα Τοπικά Συμβούλια, θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να διαχειρίζονται έναν ετήσιο προϋπολογισμό για μικρά έργα και παρεμβάσεις στις κοινότητές τους. Η αποκέντρωση δεν μπορεί να είναι μόνο θεωρητική – χρειάζεται μεταφορά πόρων, αποφασιστικών αρμοδιοτήτων και λογοδοσίας στο πιο κοντινό επίπεδο προς τον πολίτη.
Ενίσχυση της Δημοκρατίας στα Δημοτικά Συμβούλια:
Πέρα από τη λειτουργία των Τοπικών Συμβουλίων, είναι κρίσιμη η θεσμοθέτηση της διαβούλευσης και στα Δημοτικά Συμβούλια. Σήμερα, οι αποφάσεις λαμβάνονται συχνά με ελλιπή συμμετοχή των πολιτών και χωρίς ουσιαστικό δημόσιο διάλογο. Είναι αναγκαίο να δημιουργηθεί ένας θεσμός διαβούλευσης – είτε μέσα από ανοικτές συνελεύσεις, είτε μέσω ψηφιακών εργαλείων – ώστε κάθε σημαντική απόφαση να περνά από τη βάσανο της κοινωνικής συμμετοχής. Μόνο έτσι θα ξανακερδηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους θεσμούς.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει να είναι εργαλείο ανάπτυξης, δημοκρατίας και κοινωνικής συνοχής. Η ανάγκη για ριζική αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου είναι επιτακτική. Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε ξανά, με σοβαρότητα και υπευθυνότητα, για μια νέα αρχιτεκτονική στην Τοπική Αυτοδιοίκηση — πιο δίκαιη, πιο αποτελεσματική, πιο κοντά στον πολίτη.
του ΑΝΕΣΤΗ ΨΩΜΙΑΔΗ,
πρώην Τοπικού Συμβούλου Δημοτικής Κοινότητας Μαγούλας,
μέλους της Νομαρχιακής Επιτροπής ΠΑΣΟΚ Δυτικής Αττικής
0 Σχόλια